Met wie sluit Nederland belastingverdragen?

WFR 2011/524 - Prof. mr. A.J.A. Stevens 

Het eerste panel van het symposium Nederlands Fiscaal Verdragsbeleid had als onderwerp de vraag met wie Nederland belastingverdragen sluit. Een wellicht interessantere vraag zou luiden met wie Nederland belastingverdragen zou moeten sluiten. Deze vraagstelling leent zich echter minder voor een wetenschappelijke bijdrage, maar bevindt zich meer op het politieke c.q. beleidsmatige terrein. In deze bijdrage zal ik mij om die reden beperken tot een indeling van verschillende categorieën van verdragspartners en daarbij met name ingaan op de impact van het afsluiten van een belastingverdrag met een bepaalde categorie van verdragspartners op de inhoud van het desbetreffende belastingverdrag (onderdeel 3). In de Notitie Fiscaal Verdragsbeleid (hierna: de NFV of de nieuwe NFV) wordt - zeker in vergelijking met de vorige notities op het gebied van het Nederlandse verdragsbeleid - uitvoerig ingegaan op de overwegingen van Nederland voor het aangaan van een belastingverdrag met de diverse categorieën verdragspartners. De vraag met wie Nederland belastingverdragen afsluit kan mijns inziens niet worden losgezien van tweede andere vragen, namelijk ten eerste met welk doel belastingverdragen worden afgesloten en ten tweede ten behoeve van welke actoren belastingverdragen worden afgesloten. Ook deze beide vragen komen in de NFV aan bod. Alvorens aan de categorisatie toe te komen zal ik allereerst (onderdeel 2) op deze beide vragen ingaan. Ik sluit dit artikel af in onderdeel 4 met een samenvatting van de gevonden conclusies.